Carnevale de Santu Lussùrgiu

Su Carnevale de Santu Lussùrgiu est caraterizadu dae sa cursa a pariglie mutida Ischit Carrela 'e nanti, chi signìficat "caminu chi s'agatat in dae in antis". Sa cursa at pigadu su nùmene de sa bia ue traditzionalmente s'acumprit s'eventu, unu tempus caminu printzipale (oe bia Roma). Intre sas prus atrividas e ispetaculares de s'ìsula, sa cursa de sos caddos de Santu Lussùrgiu mutit a inghìriu a sese s'intrea comunidade. S'ispetàculu est ofertu dae sas atrividas acrobazie ecuestres, ma fintzas de sa partetzipatzione de sa truma chi in massa s'aberit un'iscuta in antis de s'arribu de sos caddos in corsicana, pro richiudersi deretu a pustis de su coladòrgiu issoro. Ischit carrela 'e nanti est unu caminu, resa isterrada pro s'ocasione, longa belle unu chilòmetru, caraterizada dae ripide caladas e pigadas, de corcovadas e strettoie. S'isnodant longu su tzentru istòricu de su paisu in su rione mutidu Biadorru (bia de sa torrada), in particulare in bia Roma. Sos cadderis, in manera rigorosa lussurgesi, devent bestire segundu sa traditzione una caratza o tènnere sa cara pintada. Sa bestimenta de su cadderi (Ischit mascherada) est ricu de colores e fantasia. Podet ammentare sos costùmenes ispagnolos, sas giubas de sos fantini o s'antigu costùmene de su paisu, cun su giubbotto de orbace (capotinu 'e fresi), su corsetto de pedde (cossu 'e pedde 'e itellu) e sa berretta longa.
Sa manifestatzione s'acumprit in tres dies. Sa Domenica de Carnevale, sos cadderis si presentant a s'iscappadorzu, puntu in cale tenent cumintzu sas cursas (sas carrelas). Sos cadderis podent partetzipare de solos (a ischit sola) o cùrrere acrobados (a pareza). Ischit pareza podet èssere in duos (pareza 'e duos) o a tres (pareza 'e tres). S'ùrtimu martis de Carnevale podet èssere in bator e est mutida pareza ‘e bator. Sa cursa prus comuna est sa pareza a còpias opuru a tres. Sos cadderis movent, current e arribbant paris, unidos pro sos bratzos, cherende simbulegiare s'unidade, sa cuncòrdia, s'amighèntzia e sa solidariedade. Su lunis, naradu su lunis de sa pudda (Su Lunisi de ischit Pudda), su cadderi lantzadu a su galopu devet imbolare a terra cun unu bàculu (subra de fuste 'e ortzastru) unu fantoccio chi tenet sos assimìgios de una pudda. Su martis s'ispetàculu si serrat cun sa premiatzione de sos cadderis chi ant imboladu giosso prus puddas e cun sa premiatzione de sas tres mègius pariglie mascherate; podent èssere dados prèmios particulares, puru unu prèmiu de partetzipatzione pro totu sos cadderis partetzipantes.

Sas caratzas
Ischit mascherada: sa bestimenta de su cadderi est rica de colores e fantasia. Torrat a cramare sos costùmenes ispagnolos ma fintzas sas giubas de sos fantini o s'antigu costùmene de su paisu cumpostu dae su giubbotto de orbace (capotinu 'e fresi), su corsetto de pedde (cossu 'e pedde 'e itellu) e sa berretta longa.

Istòria
Sas traditziones ecuestres sunt antigas meda, torrant a artziare a sos tempos de sos Giudici de Arborea e de sos vitzerès ispagnolos chi fiant crèschidos s'allevamentu de sos caddos, tantu de otènnere ratzas ispetziales pro sas cursas. In sas cursas a pariglia chi s'acumprint durante su Carnevale a Santu Lussùrgiu, sos cadderis ammustrant una grandu abilidade ecuestre e meda compostezza. In Ischit Carrela 'e nanti s'òmine e s'animale sunt una sola fortza capatza de creare un'imperdibile dimustratzione de valore maschile (balentia).

Aggiornamento

6/2/2024 - 08:49